Suy thận cấp tính và những điều bạn cần biết

Suy thận cấp tính xảy ra khi thận của bạn đột nhiên không thể lọc các chất thải ra khỏi máu. Lúc này thận của bạn mất khả năng lọc, lượng chất thải nguy hiểm có thể tích tụ và thành phần hóa học trong máu của bạn có thể mất cân bằng.

Suy thận cấp tính – còn được gọi là chấn thương thận cấp tính và bệnh thường phát triển nhanh chóng trong vài ngày, thậm chí ít chưa tới 1 ngày. Suy thận cấp tính thường gặp nhất ở những bệnh nhân đã nhập viện, đặc biệt là ở những người bệnh nặng cần được chăm sóc đặc biệt.

Suy thận cấp tính có thể chữa khỏi và chức năng thận của bạn có thể phục hồi như bình thường. Tuy nhiên nếu không điều trị tích cực thì bệnh có thể gây tử vong.

Các triệu chứng của suy thận cấp tính

Các dấu hiệu và triệu chứng của suy thận cấp tính có thể bao gồm:

• Giảm lượng nước tiểu, đôi khi có những trường hợp lượng nước tiểu vẫn bình thường
• Cơ thể giữ nước, gây phù chân, mắt cá chân hoặc bàn chân của bạn
• Luôn có cảm giác hụt hơi
• Luôn cảm thấy mệt mỏi
• Cảm thấy hoang mang
• Buồn nôn
• Yếu đuối
• Nhịp tim không đều
• Đau hoặc tức ngực
• Co giật hoặc hôn mê trong trường hợp nghiêm trọng

Đôi khi suy thận cấp tính không gây ra dấu hiệu hoặc triệu chứng và được phát hiện thông qua các xét nghiệm được thực hiện vì một lý do khác.

Khi nào bạn nên đến gặp bác sĩ?

Nếu bạn có các dấu hiệu hoặc triệu chứng của suy thận cấp tính hãy đến bệnh viện khám ngay, nếu tình trạng nghiêm trọng thì cần phải gọi cấp cứu.

Nguyên nhân của suy thận cấp tính

Bạn bị suy thận cấp tính bởi những nguyên nhân sau:

• Bạn bị một căn bệnh nào đó làm chậm lưu lượng máu đến thận
• Thận của bạn đang bị tổn thương
• Các ống thoát nước tiểu của thận (niệu quản) bị tắc nghẽn và chất thải không thể thoát ra khỏi cơ thể qua nước tiểu

Suy giảm lưu lượng máu đến thận

Các loại bệnh có thể làm chậm lưu lượng máu đến thận và dẫn đến chấn thương thận bao gồm:

• Mất máu hoặc chất lỏng
• Thuốc huyết áp
• Đau tim
• Bệnh tim
• Nhiễm trùng
• Suy gan
• Sử dụng aspirin, ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác), naproxen sodium (Aleve, những loại khác) hoặc các loại thuốc liên quan
• Phản ứng dị ứng nghiêm trọng (phản vệ)
• Vết bỏng nặng
• Mất nước nghiêm trọng

Những tổn thương mà thận của bạn có thể gặp phải

Những bệnh, tình trạng và tác nhân dưới đây có thể làm hỏng thận và dẫn đến suy thận cấp tính:

• Xuất hiện cục máu đông trong tĩnh mạch và động mạch trong và xung quanh thận
• Cholesterol lắng đọng làm tắc nghẽn lưu lượng máu trong thận
• Viêm cầu thận (gloe-mer-u-loe-nuh-FRY-tis), viêm các bộ lọc nhỏ trong thận (cầu thận)
• Hội chứng urê huyết tán huyết, một tình trạng do phá hủy sớm các tế bào hồng cầu
• Nhiễm trùng, ví dụ như vi rút gây bệnh coronavirus 2019 (COVID-19)
• Lupus, một bệnh rối loạn hệ thống miễn dịch gây viêm cầu thận
• Thuốc, ví du như một số loại thuốc hóa trị, thuốc kháng sinh và thuốc nhuộm được sử dụng trong các xét nghiệm hình ảnh
• Xơ cứng bì, một nhóm bệnh hiếm gặp ảnh hưởng đến da và các mô liên kết
• Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối, một chứng rối loạn máu hiếm gặp
• Độc tố, chẳng hạn như rượu, kim loại nặng và cocaine
• Sự phá vỡ mô cơ (tiêu cơ vân) dẫn đến tổn thương thận do độc tố từ sự phá hủy mô cơ
• Sự phá vỡ các tế bào khối u (hội chứng ly giải khối u), dẫn đến việc giải phóng các chất độc có thể gây tổn thương thận

Tắc nghẽn nước tiểu trong thận

• Các bệnh và tình trạng cản trở đường dẫn nước tiểu ra ngoài cơ thể (tắc nghẽn đường tiểu) và có thể dẫn đến chấn thương thận cấp tính bao gồm:
• Ung thư bàng quang
• Cục máu đông trong đường tiết niệu
• Ung thư cổ tử cung
• Ung thư ruột kết
• Phì đại tuyến tiền liệt
• Sỏi thận
• Tổn thương dây thần kinh liên quan đến các dây thần kinh kiểm soát bàng quang
• Ung thư tuyến tiền liệt

Các yếu tố rủi ro khi bạn bị suy thận cấp

Suy thận cấp tính xảy ra hầu như đều liên quan đến các bệnh có sẵn khác. Dưới đây là một số điều kiện làm tăng nguy cơ suy thận cấp tính:

• Bệnh nhân bị bệnh nghiêm trọng cần nhập viện
• Tuổi cao
• Tắc nghẽn mạch máu ở tay hoặc chân (bệnh động mạch ngoại vi)
• Bệnh tiểu đường
• Huyết áp cao
• Suy tim
• Bệnh thận
• Bệnh gan
• Một số bệnh ung thư và phương pháp điều trị

Các biến chứng của suy thận cấp tính

Các biến chứng tiềm ẩn của suy thận cấp tính bao gồm:

• Tích tụ chất lỏng: Suy thận cấp tính có thể dẫn đến tích tụ chất lỏng trong phổi, có thể gây khó thở.
• Tưc ngực: Nếu lớp màng bao bọc tim (màng ngoài tim) bị viêm, bạn có thể bị đau ngực.
• Yếu cơ: Khi chất lỏng và chất điện giải của cơ thể – hóa học trong máu của cơ thể – mất cân bằng, có thể dẫn đến yếu cơ.
• Tổn thương thận vĩnh viễn: Đôi khi, suy thận cấp tính gây mất chức năng thận vĩnh viễn, hoặc suy thận mãn tính giai đoạn cuối. Những người bị bệnh thận giai đoạn cuối cần phải chạy thận vĩnh viễn – một quá trình lọc cơ học được sử dụng để loại bỏ chất độc và chất thải ra khỏi cơ thể – hoặc ghép thận để tồn tại.

• Tử vong: Suy thận cấp có thể dẫn đến mất chức năng thận và cuối cùng là tử vong.

Phòng ngừa bệnh suy thận cấp tính

Suy thận cấp tính thường khó dự đoán hoặc ngăn ngừa. Nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách chăm sóc thận của mình bằng cách:

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng khi sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn (OTC)

Bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn. Ví dụ: aspirin, acetaminophen (Tylenol, những loại khác), ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác) và naproxen sodium (Aleve, những loại khác). Nếu bạn dùng quá nhiều những loại thuốc này có thể làm tăng nguy cơ chấn thương thận. Điều này đặc biệt đúng nếu bạn đã mắc bệnh thận, tiểu đường hoặc huyết áp cao từ trước.

Tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ nếu bạn đang mắc một số bệnh khác

Nếu bạn bị bệnh thận hoặc một tình trạng khác làm tăng nguy cơ suy thận cấp, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc huyết áp cao, hãy tuân thủ các quy định điều trị và làm theo các khuyến nghị của bác sĩ để kiểm soát tình trạng của bạn.

Ưu tiên lối sống lành mạnh

• Bạn đừng quên tập luyện thường xuyên.
• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, hợp lý và cân bằng.
• Không nên uống quá nhiều rượu.

Hãy cố gắng sống lành mạnh, yêu quý bản thân và giữ gìn sức khỏe của chính mình, bạn sẽ có sức đề kháng để chống lại với mọi bệnh tật.