Điều trị và phòng ngừa sâu răng

Phòng ngừa sâu răng là việc làm cần thiết để bảo vệ sức khỏe răng miệng của chúng ta. Dù ở bất kỳ giai đoạn nào của cuộc đời, sâu răng là một trong những vấn đề răng miệng phổ biến nhất mà chúng ta phải đối mặt. Thật vậy, sâu răng, còn được ví như dịch bệnh răng miệng trên khắp thế giới.

Sâu răng xảy ra khi mảng bám, là chất dính hình thành trên răng, kết hợp với đường từ thực phẩm chúng ta ăn. Sự kết hợp này tạo ra axit có thể làm hỏng và làm suy yếu men răng. Mặc dù không có cách chữa trị sâu răng nào ngoài điều trị nha khoa chuyên nghiệp, nhưng bạn có thể thực hiện các biện pháp để ngăn ngừa sâu răng.

Nguyên nhân và cách phòng ngừa sâu răng

Nguyên nhân gây sâu răng?

Vi khuẩn và thức ăn chúng ta ăn hàng ngày có thể gây sâu răng. Một chất trong suốt, dính được gọi là mảng bám luôn hình thành trên răng và nướu của bạn. Mảng bám răng chứa vi khuẩn ăn đường trong thực phẩm bạn ăn. Khi vi khuẩn kiếm ăn, chúng tạo ra axit. Các axit tấn công răng trong 20 phút hoặc hơn sau khi bạn ăn. Theo thời gian, các axit này phá hủy men răng, gây sâu răng.

Những nguyên nhân khiến bạn dễ bị sâu răng bao gồm:

• Không đánh răng, sử dụng nước súc miệng, dùng chỉ nha khoa thường xuyên và không đến gặp nha sĩ để kiểm tra và làm sạch.
• Ăn thực phẩm có nhiều đường và các loại carbohydrate khác, những thức ăn này sẽ nuôi vi khuẩn trong miệng của bạn.
• Không sử dụng đủ lượng florua. Florua giúp ngăn ngừa sâu răng bằng cách làm cho răng chống lại axit do mảng bám tạo ra.
• Không có đủ nước bọt. Nước bọt rửa sạch thức ăn và đường có hại, vì vậy nó giúp bảo vệ răng của bạn khỏi bị sâu. Khô miệng có thể do một tình trạng như xerostomia hoặc hội chứng Sjogren, do dùng một số loại thuốc hoặc thở bằng miệng. Người cao tuổi dễ bị khô miệng hơn.
• Bị bệnh tiểu đường.
• Hút thuốc, sử dụng thuốc lá khạc nhổ (không khói) hoặc hít thở khói thuốc thụ động.

Mảng bám gây sâu răng như thế nào?

Miệng của bạn chứa đầy vi khuẩn tạo thành một lớp màng trên răng gọi là mảng bám răng. Khi bạn tiêu thụ thực phẩm và đồ uống có nhiều carbohydrate – đặc biệt là thức ăn và đồ uống có đường – vi khuẩn trong mảng bám sẽ biến carbohydrate thành năng lượng mà chúng cần, đồng thời tạo ra axit.

Nếu mảng bám được phép tích tụ, axit có thể bắt đầu phá vỡ (hòa tan) bề mặt răng của bạn, gây ra các lỗ được gọi là sâu răng. Một khi lỗ sâu răng đã hình thành trong men răng, mảng bám và vi khuẩn có thể chạm đến lớp đệm (vật liệu mềm hơn, giống như xương bên dưới men răng). Vì nhựa thông mềm hơn men răng, quá trình sâu răng sẽ tăng nhanh.

Nếu không điều trị, vi khuẩn sẽ xâm nhập vào tủy răng (phần trung tâm mềm của răng có chứa dây thần kinh và mạch máu). Ở giai đoạn này, dây thần kinh của bạn sẽ tiếp xúc với vi khuẩn, thường làm cho răng của bạn bị đau. Vi khuẩn có thể gây áp xe răng trong tủy và nhiễm trùng có thể lan vào xương, gây ra một loại áp xe khác.

Các triệu chứng của sâu răng như thế nào?

Sâu răng thường không gây ra các triệu chứng cho đến khi răng của bạn đã bị sâu hoặc bị nhiễm trùng. Khi điều này xảy ra, bạn có thể có:

• Đau răng, là triệu chứng phổ biến nhất.
• Sưng nướu gần răng bị đau. Đây có thể là dấu hiệu của sâu răng nặng hoặc răng bị áp xe.
• Hôi miệng hoặc có mùi vị khó chịu trong miệng.
• Các đốm trắng, xám, nâu hoặc đen trên răng.

Khi nào cần tới gặp bác sĩ nha khoa

Nếu bạn bị đau răng, hãy đến gặp nha sĩ. Đôi khi cơn đau sẽ thuyên giảm trong một thời gian, nhưng sâu răng vẫn tiếp tục phát triển. Nếu bạn không được điều trị, tình trạng sâu răng của bạn có thể trở nên tồi tệ hơn và răng của bạn có thể bị hỏng vĩnh viễn.

Hãy đến gặp nha sĩ thường xuyên để điều trị sâu răng sớm càng sớm càng tốt và ngăn ngừa tổn thương vào tủy răng. Điều trị sâu răng sẽ đơn giản hơn và tiết kiệm hơn khi chỉ mới ở giai đoạn đầu.

Phương pháp điều trị sâu răng ở người lớn

Sâu răng giai đoạn đầu

Sâu răng giai đoạn đầu, trước khi có một lỗ (hoặc sâu răng) hình thành trên răng bạn, bác sĩ có thể chữa khỏi cho bạn bằng cách chỉ dẫn bạn:

• Giảm lượng thức ăn và đồ uống có đường
• Đánh răng ít nhất hai lần một ngày với kem đánh răng có fluor
• Bác sĩ nha khoa có thể bôi một loại gel florua hoặc keo dán fluor lên răng bị ảnh hưởng. Florua giúp bảo vệ răng bằng cách tăng cường men răng, làm cho răng chống lại các axit từ mảng bám có thể gây sâu răng

Điều trị lỗ hổng trên răng

Khi có một lỗ trên răng, điều trị có thể bao gồm:

• Hàn răng (trám răng) hoặc chụp răng- điều này liên quan đến việc loại bỏ sâu răng và lấp đầy lỗ hoặc bọc răng.
• Điều trị tủy răng – điều này có thể cần thiết để loại bỏ sâu răng lây lan đến trung tâm của răng, nơi có máu và dây thần kinh (tủy).
• Loại bỏ toàn bộ hoặc một phần của răng – điều này thường được khuyên khi răng bị hư hỏng nặng và không thể phục hồi; nha sĩ của bạn có thể thay thế răng bằng một hàm giả một phần, cầu răng hoặc cấy ghép

Phòng ngừa sâu răng ở người lớn

Mặc dù sâu răng là một vấn đề phổ biến, nhưng nó thường hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Cách tốt nhất để tránh sâu răng và giữ cho nướu của bạn khỏe mạnh nhất có thể là:

• Khám răng định kỳ để luôn biết được tình hình sức khỏe răng miệng của bạn.
• Hạn chế thức ăn và đồ uống có đường và tinh bột, đặc biệt là giữa các bữa ăn hoặc trong vòng một giờ sau khi đi ngủ – một số loại thuốc cũng có thể chứa đường, vì vậy tốt nhất bạn nên tìm các loại thuốc thay thế không đường nếu có thể.
• Chăm sóc răng và nướu của bạn – đánh răng đúng cách với kem đánh răng có fluor hai lần một ngày, và sử dụng chỉ nha khoa, bàn chải kẽ răng ít nhất một lần một ngày và đừng quên sử dụng nước súc miệng. Bạn có thể sử dụng nước súc miệng có chứa fluor hoặc nước súc miệng chứa chlorhexidine tùy thuộc vào sự chỉ dẫn của bác sĩ. Bác sĩ sẽ giúp bạn tìm được loại nước súc miệng phù hợp với mình.
• Hãy đến gặp bác sĩ nha khoa nếu bạn bị khô miệng dai dẳng – điều này có thể do một số loại thuốc, phương pháp điều trị hoặc tình trạng y tế gây ra.

Phòng ngừa không để tình trạng sâu răng trở nên trầm trọng

Tuy không thể chữa khỏi nhưng bạn có thể cố gắng phòng ngừa sớm tình trạng sâu răng bằng chế độ chăm sóc răng miệng tốt. Điều quan trọng cần lưu ý là men răng có thể tự phục hồi bằng cách sử dụng các khoáng chất của nước bọt và điều này được hỗ trợ rất nhiều bởi các nguồn florua như kem đánh răng.

Nguyên nhân và phòng ngừa sâu răng ở trẻ em

 Sâu răng ở trẻ em là gì?

Sâu răng là sự phá vỡ hoặc phá hủy men răng. Men răng là bề mặt cứng bên ngoài của răng. Trẻ em vẫn đang mọc răng thường có nguy cơ bị sâu răng cao hơn người lớn. Điều này là do các khoáng chất trong răng mới không mạnh và dễ bị axit ăn mòn hơn.

Ngay cả trẻ sơ sinh cũng có thể có nguy cơ bị sâu răng. Trẻ sơ sinh bú bình có thể bị sâu răng do đường trong sữa, sữa công thức hoặc nước trái cây gây ra. Trẻ sơ sinh không có vi khuẩn gây thối rữa trong miệng. Nhưng chúng có thể nhiễm vi khuẩn từ những người lớn dùng chung thìa, dĩa hoặc đồ dùng khác với chúng.

Nguyên nhân gây sâu răng ở trẻ em?

Sâu răng là do vi khuẩn và những thứ khác gây ra. Nó có thể xảy ra khi thức ăn có chứa carbohydrate (đường và tinh bột) còn sót lại trên răng. Những thực phẩm như vậy bao gồm sữa, soda, nho khô, kẹo, bánh ngọt, nước ép trái cây, ngũ cốc và bánh mì. Vi khuẩn thường sống trong miệng sẽ biến đổi những thức ăn này, tạo ra axit. Sự kết hợp của vi khuẩn, thức ăn, axit và nước bọt tạo thành một chất gọi là mảng bám trên răng. Theo thời gian, các axit do vi khuẩn tạo ra sẽ ăn mòn men răng, gây ra sâu răng.

Các triệu chứng sâu răng ở trẻ em là gì?

Mỗi trẻ em khác nhau sẽ có các triệu chứng sâu răng không giống nhau. Thông thường có thể nhận biết trẻ bị sâu răng thông qua một số dấu hiệu:

• Các đốm trắng bắt đầu hình thành trên răng ở những vùng bị tổn thương. Những đốm này có nghĩa là men răng đang bắt đầu bị hỏng. Chúng có thể dẫn đến cảm giác đau buốt ở răng.
• Một lỗ sâu răng sớm xuất hiện trên răng. Nó có một màu nâu nhạt.
• Khoang trở nên sâu hơn. Nó chuyển sang màu sẫm hơn từ nâu sang đen.
• Các triệu chứng của sâu răng và sâu răng ở mỗi trẻ khác nhau. Sâu răng không phải lúc nào cũng gây ra các triệu chứng. Đôi khi trẻ em không biết chúng có một cái cho đến khi bác sĩ nhìn thấy vùng răng bị sâu.

Phòng ngừa sâu răng cho trẻ như thế nào?

Bạn có thể giúp phòng ngừa sâu răng cho bé bằng các bước đơn giản sau:

• Bắt đầu đánh răng cho trẻ ngay khi chiếc đầu tiên xuất hiện. Đánh răng, lưỡi và nướu hai lần một ngày bằng kem đánh răng có fluor. Hoặc quan sát khi trẻ đánh răng.
• Đối với trẻ nhỏ hơn 3 tuổi, chỉ nên dùng một lượng nhỏ kem đánh răng, cỡ hạt gạo. Bắt đầu từ 3 tuổi, con bạn có thể sử dụng một lượng kem đánh răng bằng hạt đậu.
• Dùng chỉ nha khoa cho trẻ hàng ngày sau 2 tuổi.
• Đảm bảo rằng bén ăn một chế độ ăn uống cân bằng. Hạn chế đồ ăn nhẹ dính và nhiều đường, chẳng hạn như khoai tây chiên, kẹo, bánh quy và bánh ngọt.
• Ngăn ngừa việc truyền vi khuẩn từ miệng sang con bạn bằng cách không dùng chung dụng cụ ăn uống.
• Lên lịch làm sạch và khám răng định kỳ cho trẻ 6 tháng một lần.

Chăm sóc răng miệng tốt từ khi bé sẽ giúp trẻ phòng ngừa sâu răng và các bệnh khác về nướu và có một hàm răng khỏe mạnh trong suốt cuộc đời.

Xem thêm: 7 Lời khuyên giúp bạn đẩy lùi viêm nha chu